Viêm quanh chóp răng là một bệnh lý nhiễm trùng tại vùng mô xung quanh chóp của chân răng. Nó bắt nguồn từ sự hoại tử và nhiễm khuẩn của tủy răng. Tình trạng này là giai đoạn tiến triển của bệnh lý tủy răng không được can thiệp kịp thời. Khi vi khuẩn cùng sản phẩm độc hại của chúng thoát ra khỏi hệ thống ống tủy qua lỗ chóp, gây ra phản ứng viêm ở vùng xương ổ răng, dây chằng nha chu.
Bệnh lý viêm quanh chóp răng có thể diễn tiến âm thầm dưới dạng mạn tính. Thường thì nó không có triệu chứng rõ ràng, bùng phát cấp tính với các biểu hiện đau nhức dữ dội, sưng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nhận diện sớm các dấu hiệu, hiểu rõ bản chất của bệnh giúp chúng ta có hướng điều trị kịp thời. Đồng thời ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm, bảo tồn răng và các cấu trúc quan trọng.
Nội dung bài viết
Viêm quanh chóp răng là gì?
Để hiểu sâu về cơ chế bệnh sinh của viêm quanh chóp răng, việc nắm vững cấu trúc giải phẫu và mô học của răng cùng các mô bao quanh là rất cần thiết. Đây là nền tảng để nhận diện các thay đổi bệnh lý xảy ra khi nhiễm trùng xuất hiện, lan rộng từ bên trong lòng răng ra các cấu trúc bên ngoài.
Cấu trúc giải phẫu liên quan
Mỗi chiếc răng được cấu tạo bởi thân răng và chân răng. Bên trong cấu trúc cứng này là một khoang trống gọi là hệ thống ống tủy. Chứa đựng mô tủy răng - một loại mô liên kết đặc biệt bao gồm mạch máu, thần kinh, có vai trò nuôi dưỡng, cảm nhận cho răng. Vùng tận cùng của chân răng được gọi là chóp răng. Tại đây có một lỗ rất nhỏ gọi là lỗ chóp, là nơi mạch máu và thần kinh đi vào. Bao bọc quanh chân răng là các mô nha chu. Bao gồm xương ổ răng, dây chằng nha chu và mô khoáng chân răng. Chúng có nhiệm vụ neo giữ răng vững chắc trong xương hàm.
Viêm quanh chóp răng cấp tính
Viêm quanh chóp răng cấp tính là một phản ứng viêm cấp tính của mô quanh chóp. Triệu chứng lâm sàng điển hình là cơn đau nhức dữ dội, liên tục, cảm giác răng trồi cao hơn so với các răng khác. Răng trở nên rất nhạy cảm khi gõ hoặc khi ăn nhai. Vùng nướu tương ứng với chóp răng có thể sưng đỏ, ấn đau. Trong nhiều trường hợp, nhiễm trùng tiến triển thành áp xe quanh chóp cấp tính, gây sưng lớn ở nướu. Nhiều khi lan ra các mô mềm vùng mặt, kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt, mệt mỏi, nổi hạch.
Viêm quanh chóp răng mãn tính
Viêm quanh chóp răng mãn tính thường diễn tiến âm thầm, kéo dài. Nó ít có triệu chứng hoặc triệu chứng không rõ ràng. Người bệnh có thể không cảm thấy đau hoặc chỉ có cảm giác khó chịu, đau âm ỉ không liên tục. Một dấu hiệu đặc trưng là sự xuất hiện của lỗ dò mủ ở nướu. Thông từ vùng chóp răng bị nhiễm trùng ra bề mặt để thoát mủ, làm giảm áp lực và giảm đau. Trên phim X-quang, viêm quanh chóp răng mãn tính biểu hiện bằng một vùng màu đen ở chóp răng, cho thấy sự tiêu xương. Tình trạng này có thể tồn tại dưới dạng u hạt hoặc nang chân răng.
Nguyên nhân bị viêm quanh chóp răng
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm quanh chóp răng rất đa dạng. Tuy nhiên, chúng đều có chung một con đường là gây tổn thương không hồi phục cho tủy răng. Dẫn đến hoại tử tủy, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, phát triển.
Bệnh hình thành do vi khuẩn
Đây là nguyên nhân trực tiếp. Khi một lỗ sâu không được điều trị, vi khuẩn sẽ phá hủy men răng và ngà răng, tiến sâu vào buồng tủy. Sự xâm nhập này gây ra viêm tủy, cuối cùng là hoại tử tủy. Tủy răng chết trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi. Từ đó, chúng di chuyển xuống hết chiều dài ống tủy, thoát ra vùng quanh chóp, gây bệnh. Ngoài ra, vi khuẩn từ các túi nha chu sâu cũng có thể xâm nhập ngược dòng vào hệ thống ống tủy, gây ra tình trạng tương tự.
Viêm quanh chóp răng do chấn thương
Các lực tác động vật lý lên răng có thể làm tổn thương hoặc cắt đứt nguồn cung cấp máu cho tủy răng, dẫn đến chết tủy. Một cú va đập mạnh vào răng có thể làm đứt các mạch máu ở vùng chóp. Khiến tủy răng không được nuôi dưỡng và dần hoại tử. Bên cạnh đó, khi một răng chịu lực ăn nhai quá mức trong thời gian dài, cũng có thể gây ra những tổn thương vi thể liên tục, dần dần dẫn đến hoại tử tủy. Mô tủy chết sau đó sẽ bị phân hủy, nhiễm khuẩn thứ phát.
Do hóa chất và can thiệp điều trị
Một số thủ thuật nha khoa nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật có thể vô tình gây tổn thương cho tủy hoặc mô quanh chóp. Việc sử dụng dụng cụ sửa soạn ống tủy đi quá chóp, bơm rửa ống tủy với các dung dịch có tính kích ứng cao. Vật liệu trám bít ống tủy bị đẩy ra khỏi chóp đều có thể gây ra một phản ứng viêm. Nhiệt lượng phát sinh quá mức trong quá trình mài răng hoặc sử dụng một số vật liệu trám cũng có thể gây tổn thương không hồi phục cho tủy.
Viêm quanh chóp răng có nguy hiểm không?
Mặc dù bắt nguồn từ một chiếc răng đơn lẻ, song nếu không được chẩn đoán, điều trị đúng cách, tình trạng viêm quanh chóp răng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Ảnh hưởng từ cục bộ tại khoang miệng đến sức khỏe toàn thân. Mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào thể bệnh, độc lực của vi khuẩn và sức đề kháng của cơ thể.
Tổn thương tại chỗ gây nguy cơ mất răng
Biến chứng thường gặp là sự phá hủy các cấu trúc tại chỗ. Nhiễm trùng kéo dài gây tiêu xương ổ răng lan rộng, làm răng lung lay. U nang chân răng hình thành từ thể viêm mạn tính có thể phát triển lớn dần. Phá hủy một vùng xương hàm đáng kể, làm yếu cấu trúc xương, ảnh hưởng đến các răng lân cận. Nếu không được can thiệp, tình trạng tiêu xương. Răng lung lay không thể bảo tồn, dẫn đến hậu quả sau cùng là mất răng.
Nhiễm trùng lan rộng vùng hàm mặt
Đây là một biến chứng cấp tính nguy hiểm khi nhiễm trùng từ chóp răng. Viêm mô tế bào là tình trạng nhiễm trùng lan ra các mô mềm như sàn miệng, má, vùng dưới lưỡi. Nó gây sưng nề lan tỏa, đau dữ dội, có thể gây khó thở, khó nuốt. Viêm tủy xương hàm xảy ra khi nhiễm trùng lan vào tủy xương, gây viêm và hoại tử xương. Với các răng hàm trên, nhiễm trùng có thể lan vào xoang, gây ra viêm xoang hàm do răng.
Biến chứng toàn thân
Mặc dù ít phổ biến, các biến chứng toàn thân vẫn có thể xảy ra. Vi khuẩn từ ổ nhiễm trùng quanh chóp có thể xâm nhập vào dòng máu, gây ra nhiễm khuẩn huyết. Ở những người có bệnh lý nền về tim mạch, vi khuẩn này có thể gây viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn. Một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm. Trong những trường hợp hiếm gặp, nhiễm trùng từ vùng hàm mặt có thể di chuyển ngược dòng theo đường mạch máu lên não và gây áp xe não, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Điều trị viêm quanh chóp răng an toàn
Mục tiêu chính của việc điều trị viêm quanh chóp răng là loại bỏ hoàn toàn nguồn nhiễm trùng từ hệ thống ống tủy. Tạo điều kiện cho các mô quanh chóp tự lành thương, phục hồi cấu trúc. Lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của răng và mức độ phá hủy của các mô xung quanh.
Nguyên tắc của điều trị nội nha
Điều trị nội nha là phương pháp điều trị ưu tiên hàng đầu. Nguyên tắc cốt lõi là làm sạch, trám bít kín hệ thống ống tủy ba chiều. Việc này nhằm loại bỏ toàn bộ vi khuẩn, mô tủy hoại tử, các chất độc hại ra khỏi lòng ống tủy. Bằng cách đó, nguồn gây kích thích cho vùng mô quanh chóp sẽ được triệt tiêu. Khi môi trường bên trong răng trở nên vô trùng, cơ chế lành thương tự nhiên của cơ thể sẽ hoạt động, giúp tái tạo lại xương, các cấu trúc đã bị tổn thương ở vùng chóp.
Quy trình làm sạch, khử khuẩn ống tủy
Sau khi mở tủy, bác sĩ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ mô bệnh, tạo hình cho ống tủy. Song song đó, quá trình bơm rửa liên tục với các dung dịch sát khuẩn giúp tiêu diệt vi khuẩn, hòa tan các mảnh vụn hữu cơ. Đồng thời làm sạch những vi ngách của hệ thống ống tủy. Trong khi dụng cụ cơ học không thể tiếp cận, đảm bảo môi trường sạch sẽ tối đa.
Giai đoạn trám bít, phục hồi thân răng
Sau khi hệ thống ống tủy đã được làm sạch hoàn toàn, bác sĩ tiến hành trám bít kín toàn bộ không gian này bằng vật liệu chuyên dụng. Việc trám bít kín ngăn chặn sự tái nhiễm khuẩn, tạo môi trường ổn định cho mô quanh chóp lành thương. Hoàn tất điều trị tủy, thân răng cần được phục hồi bằng vật liệu trám hoặc một mão răng để bảo vệ cấu trúc răng còn lại khỏi nguy cơ nứt gãy và đảm bảo chức năng ăn nhai lâu dài.
Các phương pháp điều trị khác
Trong trường hợp điều trị nội nha không thể thực hiện, phẫu thuật cắt chóp răng sẽ được chỉ định để loại bỏ phần chóp nhiễm trùng. Chỉ định nhổ răng được đưa ra khi răng bị phá hủy quá lớn không thể phục hồi hoặc tiên lượng bảo tồn không tốt. Sau khi nhổ, kế hoạch phục hồi thay thế như cấy ghép Implant hoặc làm cầu răng sứ sẽ được cân nhắc.
Những câu hỏi thường gặp về viêm quanh chóp răng
Không chỉ riêng viêm quanh chóp răng mà khi gặp phải bất kỳ bệnh lý răng miệng nào, người bệnh cũng sẽ lo lắng và đặt ra nhiều câu hỏi. Tìm hiểu càng nhiều thông tin sẽ giúp người bệnh ý thức được những ảnh hưởng của bệnh lý. Đồng thời biết cách can thiệp an toàn. Dưới đây chính là một số thắc mắc phổ biến về viêm quanh chóp răng:
Viêm quanh chóp răng có tự khỏi được không?
Câu trả lời là Không. Vì nguồn gốc của vấn đề là mô tủy đã hoại tử, nhiễm khuẩn bên trong răng. Cơ thể không thể tự loại bỏ được nguồn nhiễm trùng này. Việc sử dụng thuốc kháng sinh chỉ có thể giải quyết tạm thời các triệu chứng cấp tính. Nhưng nhiễm trùng sẽ tái phát nếu nguyên nhân gốc rễ trong ống tủy không được xử lý.
Điều trị viêm quanh chóp có đau không?
Với sự tiến bộ của nha khoa hiện đại, quá trình điều trị tủy thường không gây đau. Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ để đảm bảo người bệnh hoàn toàn thoải mái trong suốt buổi điều trị. Cảm giác đau nhức nhẹ sau khi hết thuốc tê là bình thường, có thể kiểm soát bằng thuốc giảm đau thông thường.
Làm thế nào để phòng ngừa viêm quanh chóp răng?
Cách phòng ngừa viêm quanh chóp răng hiệu quả là ngăn chặn nguyên nhân ban đầu: sâu răng và chấn thương. Điều này bao gồm việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt, sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày, có chế độ ăn uống ít đường. Đồng thời khám răng định kỳ 6 tháng một lần để phát hiện, điều trị sớm các lỗ sâu khi chúng còn nhỏ, chưa ảnh hưởng đến tủy.
Viêm quanh chóp răng là bệnh lý nguy hiểm cần được can thiệp nha khoa kịp thời để bảo tồn răng, ngăn ngừa biến chứng. Tại Nha Khoa Đăng Lưu, với hệ thống thiết bị cùng công nghệ nha khoa hiện đại, mọi bệnh lý răng miệng đều được điều trị an toàn. Hãy liên hệ ngay để được thăm khám và tư vấn chi tiết, giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách toàn diện.
Bài viết liên quan:
- Biến chứng sau khi nhổ răng
- Viêm quanh chân răng có biến chứng không
- Mừng khai trương chi nhánh số 6 – Tặng đến 30 Triệu / 1 ca niềng răng tại Mỹ Tho
- Khi nào cần chữa tủy răng? và những hậu quả khó lường do viêm tủy răng
- Dịch vụ chữa tủy răng tại trung tâm nha khoa
